Trong những năm tháng chiến tranh, nhận được thông tin từ chiến trường gửi về gia đình và ngược lại là sự mong chờ và hy vọng. Những dòng tin nhắn lại trở nên quý báu hơn khi được chuyển từ Việt Nam đến Mỹ và từ Mỹ đến Việt Nam. Người phụ nữ Mỹ giúp đưa hàng ngàn lá thư trong thời kỳ đó, là bà Cora Weiss - một trong những nhà lãnh đạo phong trào phản chiến.
Vào những năm 1950, trong những ngày đầu nổ ra phong trào đấu tranh vì quyền của người dân tại Mỹ, bà Cora Weiss cùng chồng là luật sư Peter Weiss dành mọi tâm trí và sức lực của mình để đấu tranh vì hòa bình. Suốt những năm 1960, bà cũng đã nỗ lực đấu tranh phản đối việc thử các loại vũ khí hạt nhân cũng như phản đối chiến tranh Mỹ ở Việt Nam.
Với vai trò là người đứng đầu phong trào Phụ nữ đấu tranh vì Hòa bình, tháng 7 năm 1969, bà đã gặp gỡ rất nhiều thành viên của Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tại Toronto, Canada. Thời điểm này, chính quyền tổng thống Nixon cũng đang gây sức ép trong việc đối xử tù binh phi công Mỹ tại miền Bắc như một cái cớ để kéo dài chiến tranh.
Những nhà lãnh đạo của phong trào phản chiến đã thành lập Ủy ban liên lạc các gia đình có quân nhân bị bắt giam tại miền Bắc Việt Nam (gọi tắt là COLIFAM hoặc COL; Committee of Liasion with Families of Servicemen Detainted in North Vietnam). Với vai trò là đồng Chủ tịch Ủy ban, bà Cora Weiss đã có nhiều chuyến đi đến Việt Nam. Từ tháng 12/1969, hàng tháng Ủy ban COL lại cử các nhóm 3 người đến Hà Nội để chuyển thư từ gia đình và ngược lại cho những quân nhân bị tạm giam cho đến khi họ được trao trả năm 1973.
Bài phỏng vấn bà Cora Weiss do ông Thomas Eugene Wilber thực hiện ngày 11/3/2019
được trưng bày tại trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình”
Trong bài phỏng vấn bà Cora Weiss do ông Thomas Eugene Wilber thực hiện ngày 11/3/2019, có đoạn như sau: “Sau khi Hiệp định Pari được ký kết vài tháng, việc trao trả tù binh còn lại nhanh chóng được tiến hành. Nhiệm vụ lúc này của chúng tôi ở Việt Nam là tập trung vào việc gìn giữ và xây dựng mối quan hệ của “Tình hữu nghị” với nhân dân Việt Nam thông qua các công tác cứu trợ người dân, công tác khắc phục hậu quả, trong đó có cả bệnh viện Bạch Mai.
Nhiều năm qua, tôi đã có nhiều người bạn Việt Nam, một người bạn thân thiết lâu năm là bà Nguyễn Thị Bình. Trong những năm chiến tranh, tôi vẫn còn nhớ như in cách mà bà Bình quan sát một gia đình thiên nga bơi dưới nước ngay gần nơi bà ở tại thủ đô Pari. Bà có nói với tôi: “Tôi đã chứng kiến 7 thế hệ con cháu gia đình nhà thiên nga này ra đời tại đây”. Nhưng quãng thời gian đó không thể dài bằng quá trình đàm phán vì hòa bình.”
Bài phỏng vấn ngắn gọn và xúc tích đã giúp khách tham quan thấy được bức tranh sinh động mà chân thực về những hoạt động vì hòa bình của nhân dân hai nước Việt Nam - Mỹ trong chiến tranh. Những nhà hoạt động phản đối chiến tranh như bà Cora Weiss sẽ mãi được nhân dân yêu chuộng hòa bình kính trọng và biết ơn.
Phó Giám đốc cơ quan điều tra Liên bang Hoa Kỳ FBI, ông Davis Bowdich
đọc bài phỏng vấn của bà Cora Weiss
Bài: Hoàng Thúy Hạnh