Tạ từ
Nguyễn Đức Cảnh1
Lọt cửa sổ gió đông hiu hắt,
Ván xà lim lạnh ngắt như đồng!
Não nùng cho khách anh hùng,
Mơ màng thầm mộng tới mong quê nhà.
Xót tình con trẻ mẹ già
Tấm lòng thương nhớ biết là có nguôi!
Chốc đà bảy, tám năm trời!
Huyên đường2 nay đã da mồi tóc sương!
Một mình trằn trọc canh trường,
Nát lòng muôn việc giữa đường chưa xong!
Ngổn ngang trăm mối tơ lòng,
Xông pha dông tố chỉ mong độ về.
Hồn còn mang nặng lời thề,
Nát thân chưa dễ đền nghì trời mây!
Tạ từ vĩnh quyết từ nay,
Cúi xin từ mẫu chóng khuây nỗi buồn!3
1 Đồng chí Nguyễn Đức Cảnh sinh ngày 2-2-1908 tại Thái Bình. Tháng 3-1929, đồng chí Nguyễn Đức Cảnh cùng một số đồng chí khác đã nhóm họp tại số nhà 5D phố Hàm Long (Hà Nội), quyết định thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên. Sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập (tháng 2 -1930), tháng 5-1930, đồng chí Nguyễn Đức Cảnh được cử làm Bí thư Xứ ủy Bắc kỳ. Tháng 4-1931, đồng chí Nguyễn Đức Cảnh bị địch bắt, sau đó giam tại nhà lao Hỏa Lò, Hà Nội. Ngày 31-7-1932, đồng chí bị thực dân Pháp xử chém cùng đồng chí Hồ Ngọc Lân tại Hải Phòng. (Bài thơ này đồng chí làm để vĩnh biệt mẹ, trước khi bị thực dân Pháp đưa xuống Hải Phòng xử chém)
2 Huyên đường: Từ Hán, chỉ người mẹ.
3 Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Thái Bình (1992), Nguyễn Đức Cảnh – tiểu sử và sự nghiệp, tr. 61-62.