Được khởi công xây dựng năm 1896 và đưa vào sử dụng từ năm 1899, tính đến những năm 1920, Nhà tù Hỏa Lò đã trải qua nhiều lần cải tạo về quy mô trụ sở và điều chỉnh cơ cấu nhân sự.  

* Về nhân sự quản lý nhà tù:

Đầu năm 1921, Nhà tù Hỏa Lò có những biến động lớn về mặt nhân sự vì lý do một số viên chức thuộc Sở nhà tù xứ Bắc kỳ về Pháp nghỉ phép và đã ở lại chính quốc, không quay trở lại Đông Dương. Vì vậy Sở Thuộc địa phải can thiệp và có một số biện pháp khắc phục, nên nhân sự của nhà tù mới dần ổn định và duy trì ở mức tối thiểu cho phép để đảm bảo hoạt động của nhà tù.

Sang đến năm 1922, do số tù nhân không ngừng tăng lên, đội ngũ nhân sự ở Nhà tù Hỏa Lò cũng được bổ sung. Tính đến tháng 6 năm 1923, số nhân sự người Âu của Bộ phận hiện dịch (service actif) ở nhà tù Hoả Lò là 19 người, cộng thêm 3 giám ngục nữ và 3 lục sự, kế toán.  

Từ tháng 6/1922 đến tháng 6/1923, việc tuần tra và canh phòng Nhà tù Hỏa Lò do 01 trung sĩ, 01 hạ sĩ và 12 lính gác đảm nhiệm. 

* Về số lượng tù nhân: 

Qua tư liệu sưu tầm được: Bản báo cáo của Giám đốc Nhà tù Hỏa Lò cho biết, từ tháng 6/1921 đến tháng 6/1922, số tù nhân trung bình tại đây là 850 đến 950 người. 

Trong hai năm 1922 - 1923, do chính quyền thực dân Pháp tăng cường việc trấn áp, con số tù nhân đôi khi lên tới 1034 người. Cũng trong thời gian này, 1203 tù nhân đã được đưa đến các nhà tù và trại giam khác nhau ở nội địa để phục vụ thi công các công trình, 38 tù nhân được gửi đến Côn Đảo, 05 người Âu đưa về Marseille.

Cũng trong thời gian này Nhà tù Hỏa Lò đã ghi nhận:

- 86 trường hợp tử vong trong thời gian từ 30 tháng 6 năm 1920 đến 30 tháng 6 năm 1921; 

- 30 trường hợp tử vong trong thời gian từ 30 tháng 6 năm 1921 đến 30 tháng 6 năm 1922; 

- 59 trường hợp tử vong trong thời gian từ  30 tháng 6 năm 1922 đến 30 tháng 6 năm 1923 và một số ca bị cách ly do bệnh não tủy. 

  Nguyễn Khánh Hồng - Tổng hợp và biên soạn