Trong bài viết trước, chúng tôi đã đề cập tới những “con số trên không” của Trại giam tù binh phi công Mỹ ở Hỏa Lò, Hà Nội. Để tiện cho việc theo dõi của bạn đọc, chúng tôi tiếp tục gửi tới quý vị những “con số thú vị” được tổng hợp và biên tập trong bài viết tiếp theo đây.
Theo Đại tá Trần Trọng Duyệt, nguyên Trại trưởng Trại giam tù binh phi công Mỹ ở Hỏa Lò, Hà Nội (1968 - 1973):
Hồi đó, tù binh phi công Mỹ được ta chăm sóc với một chế độ ăn uống rất đặc biệt: Buổi sáng họ thường được ăn bánh mì với sữa hoặc đường (đây là những thực phẩm xa xỉ thời ấy, những người Việt Nam bình thường cũng chỉ được dùng khi ốm đau). Bữa trưa và chiều, suất ăn của tù binh là bánh mì kẹp trứng rán, hoặc thịt và một bát súp thịt hầm với khoai tây hoặc rau các loại. Những người nghiện thuốc lá, mỗi ngày còn được 3 điếu Tam Đảo bao bạc (thứ thuốc lá không có đầu lọc, nhưng là loại quý, hiếm, do miền Bắc Việt Nam sản xuất hồi đó).
Phi công Mỹ tiếp xúc với nhà báo trong Trại giam Hỏa Lò
Những ngày Lễ, Tết (của cả Việt Nam và Mỹ), tù binh còn được “ăn tươi” đặc biệt hơn. Ngoài việc gói bánh chưng, cuốn nem rán, bộ phận hậu cần thường mang giấy giới thiệu của trại giam đi về tận Hà Bắc, hoặc Sơn Tây để mua gà tây về quay, chế biến món cơm rang thập cẩm (cơm gồm cả thịt, trứng và rau) cho tù binh. Trong bữa ăn, họ còn được uống bia Trúc Bạch, thứ đồ uống của Việt Nam nhưng tù binh phi công Mỹ rất thích, sau bữa ăn thường có hoa quả, bánh kẹo tráng miệng.
Chế độ ăn của bộ đội Việt Nam khi đó được quy định như sau:
- Đại táo: Áp dụng cho tất cả cán bộ chiến sỹ và những người có quân hàm đến Trung úy, được hưởng tiêu chuẩn ăn 0,68 đồng/ngày.
- Trung táo: Áp dụng cho các sỹ quan có cấp hàm từ Thượng úy đến Trung tá, được hưởng 0,9 đồng/ngày.
- Tiểu táo: Áp dụng cho các sỹ quan cao cấp, có quân hàm Thượng tá, Đại tá, được hưởng tiêu chuẩn ăn 1,2 đồng/ngày.
Riêng tù binh phi công Mỹ được hưởng mức ăn “Đặc táo” tới 1,6 đồng/ngày. Với những người gầy yếu, hoặc ốm đau sẽ được Ban Chỉ huy trại quyết định cho ăn chế độ bồi dưỡng đặc biệt: 3,2 đồng/ngày. Thời gian sau, mức ăn còn được nâng lên tới 7 đồng/ngày (Thời kỳ đó, lương tháng của một đồng chí Trưởng ty Công an tỉnh là 115 đồng/tháng; Một bát phở có giá 0,3 đồng, một que kem ở Hà Nội có giá 0,05 đồng).
Phi công Mỹ chuẩn bị bữa ăn trong ngày lễ Giáng Sinh
Vì được hưởng tiêu chuẩn cao, nên tù binh phi công Mỹ thường ăn không hết suất, cơm và thức ăn thừa nhiều, Ban Chỉ huy trại quyết định sử dụng số thức ăn thừa đó để nuôi lợn. Thời gian cao điểm, bộ phận hậu cần của Trại tù binh Hỏa Lò nuôi tới 40 con lợn béo. Khi lợn to được xuất chuồng, số thịt tăng gia và tiền bán lợn đó lại được sử dụng để bổ sung cho bữa ăn của tù binh…
Nguyễn Khánh Hồng - Tổng hợp và biên soạn
Tài liệu tham khảo:
1.Sách: Tù binh phi công Mỹ ở Việt Nam, chuyện bây giờ mới kể, Đặng Vương Hưng, Nxb Công an nhân dân, 2015.
2. Tài liệu của Đại tá Trần Trọng Duyệt - Nguyên Trại trưởng Trại giam tù binh phi công Mỹ Hỏa Lò, Hà Nội.
3. Tài liệu lưu trữ tại Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò.