Chiều ngày 31/5/2017, đoàn Ủy ban Quân vụ Thượng viện Hoa Kỳ do ông John McCain - Chủ tịch Ủy ban làm trưởng đoàn, đã có chuyến thăm Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò. Đoàn đã chọn di tích Hỏa Lò - Hà Nội Hilton là địa điểm tham quan đầu tiên, ngay khi vừa hạ cánh xuống sân bay Nội Bài.
Ông John McCain đã trở lại thăm di tích Nhà tù Hỏa Lò nhiều lần kể từ khi bình thường hóa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ. Trong chiến tranh kháng chiến chống Mỹ, John McCain với quân hàm Thiếu tá Hải quân tham gia lái máy bay chiến đấu A-4E Skyhawk tấn công vùng trời miền Bắc Việt Nam. Ngày 26/10/1967, máy bay của ông trúng đạn, ông nhảy dù xuống hồ Trúc Bạch và sau đó bị tạm giam tại Nhà tù Hỏa Lò trong 5 năm rưỡi (từ tháng 10/1967 đến tháng 3/1973).
Chuyến tham quan di tích Hỏa Lò nằm trong lịch thăm và làm việc của đoàn tại Việt Nam từ ngày 31/5 đến ngày 02/6/2017. Chuyến thăm cũng là dịp để ông John McCain nhớ lại những kỷ niệm cách đây gần 50 năm, và kể những câu chuyện gắn liền với trại tạm giam tù binh phi công Hoa Kỳ - Hà Nội Hilton tới những người đồng nghiệp. Trong chuyến tham quan, ông John McCain rất cởi mở và bày tỏ tình cảm thân thiện, gần gũi tới tập thể cán bộ Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò. Sau chuyến thăm, ông cùng các thành viên trong đoàn đã ghi lưu bút vào sổ cảm tưởng, cùng chụp ảnh lưu niệm với cán bộ, nhân viên di tích.
Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Hoa Kỳ John McCain
cùng chụp ảnh lưu niệm với cán bộ, nhân viên di tích
Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò được nhiều du khách nước ngoài biết tới với tên gọi Hà Nội Hilton luôn nổi tiếng vì khu trưng bày liên quan đến tù binh phi công Hoa Kỳ. Hiểu được điều này, trong nỗ lực đổi mới trưng bày để phục vụ tốt hơn nữa khách tham quan, năm 2016 - 2017, BQL Di tích đã tổ chức các chuyến sưu tầm tại Hà Nội, Hải Phòng, Nghệ An thu được nhiều hiện vật, tư liệu quý liên quan tới phi công Mỹ tại trại giam Hỏa Lò (1964 - 1973). Hiện tại, một phần tài liệu hiện vật, hình ảnh đã được bổ sung giới thiệu trên hệ thống trưng bày, đặc biệt là các hiện vật liên quan đến Cố Trung tá Hải quân Hoa Kỳ Walter Eugene Wilber, đã đưa ra những tiếng nói khách quan về chính sách nhân đạo của Nhà nước, Chính phủ Việt Nam đối với tù binh phi công Hoa Kỳ.
Một số hình ảnh trong chuyến thăm:
Ông John McCain vẫn nhớ về vị trí từng khu vực trại giam trước đây
Kể với các đồng nghiệp về khoảnh khắc ông được cứu từ hồ Trúc Bạch
sau khi máy bay của ông bị trúng đạn
Ông John McCain đang chỉ vào bức ảnh chụp lại giây phút
ông được trao trả tại sân bay Gia Lâm, tháng 3/1973
Kể về những vết thương của ông sau khi máy bay bị trúng đạn
Cùng đoàn ghi lại cảm tưởng sau chuyến tham quan
Hoàng Cao Tiến - phòng Trưng bày Tuyên truyền
Ảnh: Nguyễn Anh Tuấn