Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ kính yêu của toàn Đảng, toàn dân, Người anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân Văn hóa thế giới. Sinh thời, Người luôn dành sự quan tâm sâu sắc, với một tình cảm đặc biệt cho Đảng bộ và Nhân dân Thủ đô.
Trong những ngày đầu vừa giành được độc lập, dù bận trăm công, nghìn việc, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn luôn chăm lo cho sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô, dành cho đồng bào, chiến sỹ Thủ đô những tình cảm thân thương nhất. Ở tất các các khu phố, dù là nội thành hay ngoại thành đều in dấu chân Người. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm, kiểm tra công việc, động viên phong trào ở nhiều nhà máy, xí nghiệp, đơn vị, trường học, bệnh viện… trong đó có Nhà pha Hỏa Lò.
Bác Hồ thăm và kiểm tra Tổng tuyển cử ở Hà Nội những ngày đầu tháng 1 năm 1946
Đúng 11h kém 20 phút, ngày 08/01/1946, toàn bộ cán bộ, nhân viên đang làm việc tại Nhà pha Hỏa Lò vô cùng bất ngờ, xúc động khi thấy Chủ tịch Hồ Chí Minh tới thăm.
Với dáng đi nhanh nhẹn, Bác vào thăm các trại giam, nhà tắm, phòng khám bệnh, lớp học, nhà bếp, phòng làm việc… trong hơn một tiếng đồng hồ. Ở đâu, Bác cũng nhìn thấy những nét đổi mới nhờ tinh thần làm việc tích cực, nhiệt tình của cán bộ trại giam. Một luồng sinh khí mới đã tràn vào khắp nơi: phạm nhân được học chữ quốc ngữ, xóa nạn mù chữ, được tập kịch, tập hát những bài hát mới của cách mạng và làm hàng thủ công mỹ nghệ, cải thiện đời sống. Các trại giam được lau rửa sạch sẽ, chế độ “cai trại” đã bị bãi bỏ. Mỗi tháng, phạm nhân bầu lấy người đại diện của mình để giữ gìn kỷ luật trật tự trong trại.
Đến mỗi nơi, Bác đều nghe nguyện vọng của phạm nhân và khuyên nhủ họ cố gắng sửa chữa tội lỗi để xứng đáng là dân của nước độc lập. Các phạm nhân rất cảm động, không thể ngờ rằng, cuộc đời tội lỗi của họ lại có thể được gặp vị Chủ tịch nước ân cần, bao dung với họ như vậy. Không biết nói gì hơn, tất cả phạm nhân đồng thanh hô vang: “Hồ Chủ tịch muôn năm”.
Khi ra về, Hồ Chủ tịch căn dặn đồng chí giám đốc nhà pha xét lại các án tù, tha bớt những người nhẹ tội. Thay mặt cán bộ và nhân viên nhà pha, đồng chí giám đốc hứa với Bác làm tốt hơn nữa công tác quản lý và cải tạo phạm nhân.
Nguyễn Khánh Hồng - Tổng hợp và biên soạn
Tài liệu tham khảo:
- Sách: Bác Hồ với Thủ đô Hà Nội, Thủ đô Hà Nội với Bác Hồ, Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội, Nxb Hà Nội, 2008.